Jak ustawić sobie priorytety?

Wiesz, że kiedyś słowo priorytet nie miało liczby mnogiej? Priorytet to coś najważniejszego. Priorytetowego. „Priorytety” to taka gra słów, a właściwie bardziej metafora czy wręcz oksymoron, jak suchy deszcz, czy gorący lód. Nie powinno być dwóch czy trzech rzeczy najważniejszych, tak jak nie ma dwóch pierwszych miejsc na podium.

Bez względu na to, czy mówimy priorytety czy też priorytet – chcemy, aby znalazły się tam najważniejsze, ale to naprawdę najważniejsze rzeczy. By to właśnie takimi zadaniami były wypełnione nasze dni, miesiące, lata, życie.

Łatwiej powiedzieć niż zrobić – wiem. Jak układać sobie priorytety, czy raczej działania według priorytetów? Co mają do tego wartości i jak je wybrać? Zapraszam Cię do mojego podejścia do priorytetów. Opowiem też o sposobie, jaki ułatwia mi działanie według nich.

Musisz znać swoje priorytety

Aby działać zgodnie ze swoimi priorytetami, trzeba je najpierw znać. Priorytety wynikają z wartości, którymi się kierujesz, które są dla Ciebie ważne.

Każdy z nas ma takie wartości, ale nie każdy to sobie uświadamia.

Czasem działamy wbrew nich, a to prowadzi nas do frustracji – bo nawet, jeśli pozornie osiągamy sukcesy, to nie zaspokajamy naszych potrzeb, które wynikają z wyznawanych wartości.

A to na podstawie nich powinniśmy ustalić priorytety, czyli to, co jest ważniejsze od czegoś innego. Znając siebie i swoje wartości wiemy, czym chcemy się kierować w życiu.

Skąd mam wiedzieć, jakie są moje wartości?

Aby odkryć swoje wartości, należy wybrać maksymalnie 8 wartości z podanych poniżej.

To zadanie jest trudne i proste zarazem. Aby było Ci łatwiej, zacznij od wydrukowania powyższej listy.

Kiedy już masz przed sobą kartkę, wykreśl pierwszych dwadzieścia, z którymi kompletnie Ci nie po drodze. Następnie wykreśl kolejne 15, które są mniej ważne od pozostałych. Potem kolejne 15, z których również rezygnujesz na rzecz tych, które zostawiasz.

Zostały Ci dwadzieścia dwa słowa, w których musisz zostawić 8. Jeśli słowa przekreślone Cię irytują, rozpraszają, przeszkadzają w dalszym ćwiczeniu, przepisz te, które pozostały. Już podczas przepisywania poczujesz, które wartości raczej pozostaną, a które wykreślisz. Następnie wykreśl te ostatnie 14 wartości, z którymi Ci mniej po drodze.

Uwaga! Twoją wartością może być coś, z czym się zmagasz, z czym sobie nie radzisz, ale bardzo pragniesz to wypracować. Na przykład chciałbyś ogarnąć np. niezależność finansową, wrażliwość czy balans, rodzinę. To, że nie jest to jeszcze poukładane, tak jak byś chciała, albo wręcz tęsknisz, żeby uporządkować swoje życie, by ta wartość się pojawiła – to także może być znak, że to jest twoja wartość, a nawet priorytet.

Przyjrzyj się pozostałym ośmiu.

Wartości, a priorytety

Być może od razu wiesz, która wartości są najważniejsze. Która z nich jest twoim priorytetem. A może masz z tym problem i wszystko wydaje Ci się tak samo ważne. Nie przejmuj się.

Nie przejmuj się także, jeśli masz wrażenie, że niektóre wartości są jakby sprzeczne ze sobą. Rodzina i niezależność w jednym zestawieniu nie wykluczają się, a uzupełniają.

Aby teraz uszeregować swoje wartości, spróbuj porównać każdą z nich do innych. Wybierz dwie pierwsze i pomyśl: gdybyś musiał/a wybrać tylko jedną, to byłoby to… Tak zrób z każdym słowem.

Stawiaj je koło siebie i wybieraj, co jest ważniejsze.

Przepisz je w odpowiedniej kolejności według Ciebie.

Połowa roboty za nami – mamy wartości, według których ustalanie zadań i ich ważności stanie się łatwiejsze. Dochodzimy do miejsca, w którym będziemy układać zadania według priorytetów. 

Być może zorientowanie się, że takie są Twoje wartości i życie według nich może wymagać od Ciebie większych lub mniejszych zmian, może być dla ciebie trudne.

Cokolwiek czujesz – ulgę, spokój, smutek, zaskoczenie – to jest w porządku.

Ta wiedza o sobie może być także przytłaczająca, ale z czasem oswoisz się z tym.  

Macierz Eisenhowera — Narzędzie do podziału zadań według priorytetów

Wartości wartościami, a życie życiem – prawda?

Chcielibyśmy nie tylko mieć priorytety takie, jak nasze wartości, ale i zadania, które to odzwierciedlają. Tymczasem w rzeczywistości bywa to jednak trudne.

Koniecznie musimy zająć się czymś, a więc i priorytetem staje się coś, czego nie chcemy lub dalekie jest od naszych wartości, ale musimy to zrobić. Może nie od razu, ale świadomie i powoli możemy to zmienić.

Aby lepiej kontrolować zadania, które nam się pojawiają, a zarazem by jak największa ich liczba była spójna z naszymi wartościami, zachęcam Cię do ćwiczenia podziału swoich działań według prostej tabelki, zwanej Macierzą Eisenhowera.  

Jak odczytywać pola z macierzy Eisenhowera?

Pole pierwsze: pilne i ważne

To rzeczy, które musimy i warto je zrobić – i mamy ograniczony czas na ich realizację. Mogą się tu znaleźć różne rzeczy, ponieważ każdy z nas jest inny i jego kontekst sytuacyjny jest inny. Dla zobrazowania jednak podam kilka przykładów, z którymi trudno się kłócić: wizyta u dentysty w przypadku bólu zęba, naprawa lub wymiana sprzętu np. pralka, zapłata ubezpieczenia auta.  

Wpisz tu wszystkie rzeczy, które są dla Ciebie ważne i jednocześnie ich termin się zbliża.

Pole pilne, ale nieważne

To wszystkie te działania, których czas jest określony, ale ich znaczenie jest znacznie mniejsze. Przykładem może być skorzystanie z promocji, telefon do operatora, mało istotne maile, akcje, które dzieją się w określony miejscu o określonej godzinie, ale ich wpływ na nasze życie jest niewielki.  

Te zadania lubią wyskakiwać jak królik z kapelusza, na pewno na twojej liście znajdują są takie zadania. Sprawdź, z których możesz zrezygnować.

Ważne, ale niepilne

To wszystkie działania, które nie są konieczne teraz, w tym momencie i nie ma mają terminu, ale ich znacznie jest dla nas ważne. To właśnie najlepsza przestrzeń dla naszych wartości. To pole dla kursów, książek, spotkań z bliskimi, realizacji marzeń, pisania książki, rozwoju osobistego. Powinniśmy dążyć, aby jak najwięcej działań trafiło do tej ćwiartki, by zajmować się rzeczami naprawdę ważnymi, a jednocześnie nie czuć presji czasu z racji ich pilności.

Jeśli masz tu dużo zadań – nie przejmuj się, spokojnie poukładaj je według Twojej listy wartości.

Pole nieważne i niepilne

To zadania, które nie mają większego znaczenia, a także ich czas nie jest ograniczony. Tutaj mamy aktywności do wycięcia, delegowania, oddania komuś lub rezygnacji z nich. Tutaj mamy pożeracze czasu. Nie mylić z nic nierobieniem, które może być odpoczynkiem. Jeśli stwierdzamy, że coś jest dla nas nieważne, nie ma pozytywnego wpływu na nas i naszą przyszłość, a zarazem jest niepilne, czyli nie musimy tego robić – wówczas pojawia się pytanie: dlaczego to zadanie w ogóle pojawiło się na mojej liście?

Warto takie ćwiczenie z podziałem zrobić sobie przynajmniej raz i podzielić swoje stałe zadania, a potem wracać do tego regularnie, ale niezbyt często. 

Podsumowanie priorytetów

Dzięki odkryciu swoich wartości i ustawieniu ich w odpowiedniej kolejności według priorytetów, możemy w naszym życiu wiele zmienić. Podzielenie ich według macierzy Eisenhowera na pilne czy ważne może pomóc nam ułożyć listę zadań w odpowiedniej kolejności.

Powodzenia i… życia w zgodzie ze swoimi wartościami i priorytetami!

Uważasz ten wpis za wartościowy?
Możesz postawić mi wirtualną kawę 😊