Jedną z pierwszych czynności przed właściwym pisaniem jest budowanie postaci. Aby móc pisać o bohaterze, najpierw musimy go poznać. Dowiedzieć się, jak wygląda, co lubi robić, co jada, gdzie pracuje, czego nie potrafi, co go złości… i wiele innych. Stworzyć tak zwaną kartotekę bohatera. Co się składa na budowę postaci? Na jakie pytania trzeba odpowiedzieć, aby dobrze zbudować postać? Zapraszam do czytania.
Elementy składowe postaci
Na budowanie postaci składają się rozmaite elementy. Aby ją zobaczyć jako autor, musimy wiedzieć o niej wszystko. Najlepiej, żebyśmy znali postać dogłębnie, jak samego siebie – albo i lepiej.
Aby się nie pogubić się i aby nie zastanawiać się nad poszczególnymi kwestiami w trakcie pisania, musimy określić elementy składowe, zanim zaczniemy pisać. Ba! Zanim nawet zabierzemy się do planu, ponieważ charakter i inne informacje o postaci będą determinować, jak potoczą się jego/jej losy.
Ja elementy składowe dzielę sobie na trzy części:
– wygląd,
– charakter,
– metryczka.
Najczęściej zaczynam od metryczki, a kończę na charakterze. Nie jest to jednak jedyna słuszna kolejność.
Nie jest ważne, od czego zaczniemy. Ważne, aby informacje były ze sobą spójne.
Dziewczyna mierząca 190 centymetrów nie może być niska, chyba że wsadzimy ją w powieść fantasy z olbrzymami.
Dziesięciolatek nie powinien mieć dzieci i tytułu doktora.
Wygląd postaci
Na wygląd postaci składa się wszystko to, co widzimy. Cały wizualny ogląd.
Poniżej wypisałam kilka kwestii, które pomogą ci rozpocząć i pobudzić kreatywność do procesu budowania postaci pod względem wizualnym.
Należy pamiętać o takich elementach, jak:
– twarz (włosy, oczy, brwi, uszy, zęby – grzywka opadająca na czoło, krzywe zęby, nieustannie się uśmiecha),
– postawa ciała (garbi się, powłóczy nogami),
– kolor skóry,
– niepełnosprawność fizyczna,
– znamiona,
– znaki szczególne (tatuaż, odstające uszy),
– zalety i wady fizyczne (zwinny jak gepard, powolny jak leniwiec).
Charakter postaci
Charakter budowanej postaci to wszystkie jej indywidualne cechy, których nie widać.
Zaliczamy tutaj:
– wady (gadatliwy…),
– zalety (punktualny…),
– temperament,
– umiejętności zawodowe,
– poczucie humoru,
– wartości, którymi się kieruje.
Metryczka postaci
To informacje, które nie mieszczą się ani w wyglądzie postaci, ani nie należą do jej charakteru, choć właśnie z metryczki mogą wynikać cechy zarówno wyglądu, jak i charakteru. To jedyne mierzalne dane i czasami najłatwiej zacząć budowanie postaci właśnie od metryczki.
Do metryczki należą takie informacje, jak:
– imię i nazwisko,
– wiek,
– płeć,
-wzrost i waga,
– wyznanie,
– stan cywilny,
– wykształcenie, zawód,
– rodzeństwo, rodzice inni członkowie rodziny,
– praca i wynagrodzenie,
– miejsce urodzenia, miejsce zamieszkania.
Budowanie postaci – zasady
Postać budujemy na kontrze. To znaczy, że aby nasz bohater był prawdziwy, musi posiadać kontrastowe cechy. W czymś być dobry, w czymś innym – słaby. Mieć wady i zalety. Osiągnięcia i problemy. Musi się czegoś bać, a w czymś innym być lepszy od innych.
Bohater idealny jest nieidealny. Czarny charakter także może być w czymś lepszy od innych i posiadać zalety.
Im więcej, tym lepiej
To zasada dla każdego autora w kwestii budowania postaci. Autor jako kreator postaci musi wiedzieć o niej jak najwięcej. Najlepiej WSZYSTKO. Im więcej się wie o osobie, która zaraz będzie żyła na kartach powieści czy opowiadania, tym lepiej.
Pomoże to w zbudowaniu autentyczności. Chłopiec będzie miał przez całą książkę czuprynę rudych włosów, a dziewczynka długie palce.
„Powinieneś znać swojego bohatera jak siebie samego, a jeszcze lepiej wiedzieć o nim więcej niż on sam o sobie” – Katarzyna Bonda
Tylko tyle, ile trzeba
To zasada dla informacji, którymi dzielimy się z czytelnikiem. Kiedy wiemy już o bohaterze wszystko i zaczynamy go wprowadzać do powieści, piszemy tylko o tym, co niezbędne. Nie tworzymy długich opisów, nie dzielimy się z czytelnikiem wszystkim, co wiemy. Informacje, które zapisaliśmy, podajemy za pomocą obrazów zamiast suchych faktów.
Zamiast:
Anita bała się pająków.
Lepiej:
Anita krzyknęła, kiedy ośmionożny, nieproszony gość przebiegł pod jej bosymi stopami.
Budowanie postaci – kontrolna lista pytań[1]
Poniżej znajdziecie listę, którą znalazłam w książce Katarzyny Bondy pt. „Maszyna do pisania”, z której korzystałam, tworząc postacie do mojej pierwszej powieści „Daleko-Blisko”. Kiedy tworzę bohaterów do książek dla dzieci, omijam cześć pytań.
- Imię i nazwisko
- Wiek, miejsce urodzenia
- Wzrost, waga, cechy zewnętrzne
- Obywatelstwo / narodowość
- Stan cywilny (ewentualnie imię i nazwisko żony, dzieci – ich liczba wiek)
- Imiona rodziców, zawód rodziców
- Imiona i zawody rodzeństwa (jeśli posiada)
- Inni członkowie rodziny
- Imiona przyjaciół i ich zawody
- Imię i zawód największego wroga
- Wykształcenie
- Zawód wykonywany
- Wynagrodzenie
- Status społeczny
- Umiejętności zawodowe
- Poglądy polityczne
- Poglądy religijne
- Hobby
- Cechy osobowości
- Kogo kocha kogi nienawidzi
- Wyobraźnia
- Gust
- Temperament
- Moralność
- Inteligencje
- Poczucie humoru
- Największe osiągnięcie życiowe
- Najbardziej bolesne doświadczenie
- Znaki szczególne (fizyczne i psychiczne)
- Orientacja seksualna / doświadczenie seksualne
- Stosunek do alkoholu / narkotyków
- Jaką lubi muzykę, literaturę, sztukę
- Gdzie mieszka i dlaczego
- Zwierzęta rośliny rekwizyty charakterystyczne dla postaci
- Największa zaleta
- Największa wada
- Stosunek do śmierci
- Przeszłość postaci
- Pięta achillesowa (co może ją definitywnie zniszczyć)
- Czego najbardziej pragnie
- Czego najbardziej się boi
- Czego nie chce ujawniać / jaki ma sekret
Od siebie :dodałąbym to, czego brakuje mi w tej liście
– nawyki,
– ulubiony kolor, kwiat, potrawa, napój,
– jak postać jest postrzegana przez innych,
– posiadany majątek,
– stan zdrowia.
Powodzenia i do napisania wkrótce!
[1] Lista zaczerpnięta z: Katarzyna Bonda, Maszyna do pisania, str. 173
Uważasz ten wpis za wartościowy?
Możesz postawić mi wirtualną kawę 😊
